“Akerliusimagaluaqaanga (Inatsit tunngaviusussaq pillugu), kisianni saqqummereernerup kingorna isumaqataalerpunga Kalaallit Nunaat namminerisamik tunngaviusumik inatsiseqartariartoq, pissutigalugu pisariaqartsikkatigu namminerisamik inatsiseqarnissaq nunatsinnut tulluartumik” - Ilisimatusarfimmi ilinniartoq
Inatsit tunngaviusussaq pillugu Isumalioqatigiissitat suleqatigiissitaani Naalakkersuisaatsit pillugit, Isumalioqatigiissitat allatoqarfik suleqatigalugu, Ilisimatusarfimmi oqallinnermik uummaarissumik imaqarluartumillu aaqqissuusisimapput sapaatip akunnera siuliani. Ilisimatusarfimmi ilinniartut inuuiaqatigiilerinermik ilinniagaqarput.
Aaqqissuusap siunertaa marloqiusaavoq:
1) Ilisimatusarfimmi ilinniartunut Inatsit Tunngaviusussaq pillugu Isumalioqatigiissitat tamakkiisumik suliai pillugit qaammarsaaneq
2) Ilinniartut Naalakkersuisaatsit assigiinngitsut pillugit qaammarsaavigineqarnissaat, taamatullu ilinniartut isumai tusassallugit Naalakkerusisaatsini sorleq Inatsit Tunngaviusussap missiliuutissaani naleqqunnerussanersoq.
Aaqqissuusami ilinniartut 50 miss. peqataapput. Isumalioqatigiissitap suliai pillugit saqqummiisoqareermat oqallittoqareermallu Naalakkerusisaatsini assigiinngitsuni ajunngequtaasinnaasut ajoqutaasinnaasullu eqqartorneqareermata, Ilisimatusarfimmi ilinniartut isummaminnik tunniussipput:
- Ilinniartut 52%-ii isumaqarput Kalaallit Nunaat Inatsimmi Tunngaviusussami Naalakkerusisaatsini Inatsisartunik Naalakkersuisoqarneq tulluarnerusoq.
- Ilinniartut 44 %-ii isumaqarput Kalaallit Nunaat Inatsimmi Tunngaviusussami Naalakkersuisaatsini Naalagaaffeqatigiit Naligiit (Free-Association) tulluarnerusoq.
- Ilinniartut 4 %-ii isumaqarput Kalaallit Nunaat Inatsimmik Tunngaviusussami Naalakkersuisaatsini Præsidenteqarnermik Naalakkersuisoqarneq tulluarnerusoq.
Figur 1: Apeqqut: Naalakkersuisaatsini sorleq Nunatsinnut tulluartinneruiuk?
Naalakkersuisaatsini Inatsisartunik Naalakkersuisoqarnermi akissutinik itisiliinerit:
”Inatsisartoqarneq maannakkut atuuttoq ajunngimmata. Tulluusaanassaaq namminerisamik inatsiseqalerutta”
-Ilisimatusarfimmi ilinniartoq
”Inatsisartoqarneq demokratimut qaninnerummat Naalakkersuisaatsinut allanut sanilliullugit”
-Ilisimatusarfimmi ilinniartoq
”Uanga ullumikkut naalakkerusisaatsini atuutoq iluareqaara. Taamaaginnaqqunaqaaq siunissami namminiilivissagutta”
-Ilisimatusarfimmi ilinniartoq
Naalakkersuisaatsini Naalagaaffiit Naligiittut Free-Association akissutinik itisiliinerit:
”Periarfissagissaqarneruniassaaq Danmarki Kalaallit Nunaallu suleqatigiikkunik”
- Ilisimatusarfimmi ilinniartoq
“Kalaallit Nunaat suli taperserneqarnissaminik pisariaqartitsivoq oqartussaaffiinni angerlanneqartussani namminersulivissappat, soorlu ukunani: peqqinneq, aningaasaqarneq illersugaanerlu”
- Ilisimatusarfimmi ilinniartoq
“Ikiortinnissaq pisariaqartipparput nunanit allanit naammaginanngitsumik naammassisinnaanngisatsinni”
- Ilisimatusarfimmi ilinniartoq
Naalakkersuisaatsini Præsenteqarnermut akissutinik itisiliinerit:
“Naalagaaffinnut allanut suleqateqarnissamut qaninnerussammat”
- Ilisimatusarfimmi ilinniartoq
Figur 2: Apeqqut: Kalaallit Nunarput taperserpiuk Inatsimmik Tunngavissaqarnissaa?
- Ilisimatusarfimmi Ilinniartut 96 % isumaqarput Kalaallit Nunaat namminerisamik tunngaviusumik inatsiseqartariaqartoq
- Ilisimatusarfimmi ilinniartut 4 % isumaqarput Kalaallit Nunaat namminerisamik tunngaviusumik inatsiseqartariaqanngitsoq
Akissutinik itisiliineq sooq Kalaallit Nunaat Inatsimmik Tunngaviusumik inatsiseqassanersoq:
”Isumaqarama inuiaqatigiit allamut naalagaaffimmut pituttorsimanata nammineq peqalernissamut piffissanngortoq, pisuussutit uumassusillit uumaatsullu nammineq iluaqutigilernerussagatsigit Naalagaaffinnullu allanut niueqateqalernissamut ammaassissammat. Massakkut naalagaaffitta atornerluppallaarpaatigut”
- Ilisimatusarfimmi ilinniartoq
” Kalaallit Nunaat pillugu. Isumaqarama Kalaallit namminneq tunngavissaqarlutik aaliangersinnaallutik, isummersinnaallutik inuussasut.”
- Ilisimatusarfimmi ilinniartoq
“Akerliusimagaluaqaanga (Inatsit tunngaviusussaq pillugu), kisianni saqqummereernerup kingorna isumaqataalerpunga Kalaallit Nunaat namminerisamik tunngaviusumik inatsiseqartariartoq, pissutigalugu pisariaqartsikkatigu namminerisamik inatsiseqarnissaq nunatsinnut tulluartumik”
- Ilisimatusarfimmi ilinniartoq
Isumalioqatigiissitap Ilisimatusarfimmi ilinniartunut saqqummiinera marlunnik siunertaqarsimavoq tassaallutillu; Inatsimmik Tunngaviusussamik suliaqarnermi ilinniartunut qaammarsaaneq, aammalu ilinniartunit paasissutissanik katersiineq Inatsimmik Tunngaviusumik suliniuteqarnermut tunngasunik. Isumalioqatigiissitap pingaartippaa innutaasunik peqataatitsinissaq Inatsimmik Tunngaviusussamik suliniuteqarnermi, innuttaasut piginneqataasutut misiginiassammata.
Ilisimatusarfimmi saqqummiinermi persiaaseq iluatsilluarpoq, siunissamilu aamma pisussani aggersuni taamak aaqqissorneqartarumaarput allattoqarfik qanimut suleqatigalugu. Isumalioqatigiissitat taamaammat tullissaanimut qilanaarput.
Naliliinermi nalunaarusiaq tamakkiisumik uani atuarneqarsinnaavoq:
Ilisimatusarfimmi saqqummiinermi nalilersuineq
Paasissutissat allat Isumalioqatigiissitat Facebook-ni malinnaavigineqarsinnaapput uani:
Tunngavik - Forfatningskommissionen | Facebook
Inussiarnersumik Inuulluaqqusillunga
Ineqi Skourup Kielsen
Siulittaasoq